Başlıklar
Lem’in Gerçekleşen 13 Kehaneti
Tablet, e-kitap, akıllı telefon, Google ve hatta Matrix kavramları, 20. yüzyılın ortalarında “Solaris”in yazarı tarafından ortaya atıldı. İşte Stanisław Lem’in yaşamakta olduğumuz “gelecekle” ilgili kehanetleri…
Koronavirüs pandemisi döneminde odaklanırken sorun mu yaşıyorsunuz?
“Kalbin kendi aklı vardır, aklın hiç bilmediği.” 17. yüzyıl filozofu Blaise Pascal’a ait olan bu cümle, Batı biliminin uzun zamandır insan akılcılığındaki “sıcak” evrenin duygularını “soğuk” olanlardan ayırma şeklini özetlemektedir.
İçkin bir Eleştiri Formu olarak Psikolojiyi Dekolonyalleştirmek
Lamia Mognieh’in eleştirel psikolog Robert Beshara ile yaptığı röportaj İdil Atabinen’in çevirisiyle şimdi dilsosyal’de.
John Berger Sanatı Görme Biçimimizi Nasıl Değiştirdi?
Görmenin ötesinde neler var ve gördüklerimizin aslı nelerdir?
Orta Çağ Japonya’sında Günlük Yaşam
Çeşitli sosyal sınıflardan oluşan Orta Çağ Japonyasında üst sınıflar daha iyi ve daha renkli kıyafelere sahipti, pahalı yabancı porselenler kullanıp Noh tiyatrosu ile eğlenirlerdi.
Adam Mickiewicz ve İstanbul
Yüz yılı aşkın bir süre önce, kaderin dolambaçlı yollarının İstanbul’a getirdiği Adam Mickiewicz, yaşamının son günlerini Türkiye’de sürgündeyken geçirdi.
Altın Oran: Matematikçilerin Keşfinden Instagram Estetiğine
Beden ve sanatsal kompozisyonların dengesi, bir çağdan diğerine güzellik algısı gibi sürekli değişen toplumsal değerlerin bir yansımasıdır.
13 Sanat Eseriyle Oidipus’un Trajik Öyküsü
Oidipus’un acıklı hikâyesini, kaderin oyununu bozmaya yönelik çaresiz çırpınışlarını çarpıcı biçimde anlatan 13 sanat eseri üzerinden inceleyelim.
Antik Roma’da Diktatörlük
Antik Roma’da diktatörlük neyi ifade etmekteydi? Diktatörlük nasıl tarihi bir dönüşüm unsuru oldu ve kavram olarak evrimleşme sürecini nasıl tamamladı?
Öğretim Bilimleri
Nörobilim ve psikoloji işbirliğinde etkili öğretme ilkelerine yeni bakış açıları.
Felsefe ile nasıl daha iyi bir bilim insanı olunur?
Felsefe diğer bilim alanlarına nasıl katkıda bulunur? Bir bilim insanı olarak felsefe eğitimi almanız bilimsel argüman üretmenize nasıl yardımcı olur? Rasha Shraim, bir bilim insanı olarak bu soruya cevap veriyor.
David Bowie’nin Gizli Felsefesi
Bowie, dünyadaki hiçbir şeyin birbiriyle hemfikir olmadığını tam olarak gösteren bir ruh hali, duygu veya duygudurum deneyimidir. Bowie nezdinde her şey benlikle uyumsuzdur ve her şey yanlıştır.
Öğrencilerim İletişim Kurmayı Bilmiyor
Barnwell, öğrencilerinin telefon ekranlarına yansıyan çırpınışlarını izlerken, onlara öğretilemeyen ve en çok gözden kaçan tek becerinin iletişim becerisi olduğunu fark ediyor.
John Berger Sanatla Olan İlişkimizi Nasıl Yeniden Kuruyor?
“Görünen her imgenin ardında, gerçeğe daha sadık bir başka imge olduğunu biliyoruz, onun da ardında bir başka imge ve sonuncunun ardında bir başka imge. En nihayetinde de hiçkimsenin göremeyeceği o mutlak, gizemli gerçekliğin hakiki imgesi.” -Sanatla Direniş
Babanın Evrimi
Çoğu erkek memelinin kendi çocuklarıyla alakası çok az veya yok denecek kadar azdır. Peki bizim türümüzü farklı kılan ne?
Karl Marx: Yabancılaşma
“Makinalaşma ve endüstriyle birlikte… yoğunluk ve kapsam bakımından bir çığı andıran taarruz başladı. Tüm ahlak ve doğa, yaş ve cinsiyet, gece ve gündüz sınırları yok edildi. Sermaye kendi şölenini kutluyordu.”
İnsanlar Animeler Konusunda Neden Bu Kadar Takıntılı?
Anime sayesinde Japon kültürü, felsefesi ve estetiği gibi geniş konu yelpazesindeki Japon duygularını öğrenebilirsiniz. Yaratıcı görseller ve ilgi uyandıran karakterlerin yer aldığı büyülü dünyayı keşfe çıkmaya hazır olun!
Annie Ernaux’nun ‘Seneler’i
Fransa’nın en önemli ve en çok okunan anı yazarlarından Annie Ernaux’nun “Seneler” adlı eseri, bir hatıralar koleksiyonudur -ya da yazarın kendi deyimiyle “sadeleşmiş anılar”ın derlemesidir…
Şiddetsizliğin Gücü: Sivil Direniş Neden İşe Yarar?
“Tarih saadet yeri değildir. Mutluluk dönemleri oradaki boş sayfalardır.” -Hegel
Sahte Bilim Haberleri Nasıl Tespit Edilir?
Kendi bilimsel çalışmasını yöneten kimya alanında uzmanlığa sahip bir profesörüm ancak “bilimsel” çıkarımlar içeren haberlere baktığımda ben bile sık sık kendime: ‘Bu bilim mi yoksa kurgu mu?’ diye soruyorum.
Yalan-Roman: Bir Ajar Meselesi
Gazeteciler, uzun ve parlak bir kariyerin ardından Romain Gary’den, “sanatsal üretimi durma noktasına gelmiş, çaresiz bir romancı” olarak bahseder. Hâlbuki o, en umulmadık edebi dolandırıcılıkları organize etmekle meşguldür.
Zamanın Doğası
Zaman kavramını çoğunlukla süre ile karıştırmaya meyilliyizdir.
Narcyza Żmichowska: Polonya’da Feminizmin Öncüsü
Narcyza’nın etrafında bir araya gelen “Meraklılar” toplumda şok yaratmıştı. Puro içiyor, alışık olmayan tarzda giyiniyor ve sloganlarında kadın özgürlüğünün, eğitiminin ve sosyal hayattaki varlığının ulusun faydasına olduğunu ifade ediyorlardı.
Toksik İyimserlik: Negatif Duyguları Yaşamak Neden Önemlidir?
“Sadece iyi şeylere odaklan”, “Hayata iyi tarafından bak” ve “Pozitif ol” : Bir cümleyi oluşturan tüm kelimeler olumluyken aynı cümle olumsuz bir etki nasıl oluşturabilir?
Füruğ Ferruhzad: İran Kadın Tarihinin Bir Parçası
İran’ın kadın şairlerinden biri olan Füruğ Ferruhzad, şiirlerinde daha önce değinilmemiş konuları büyük bir cesaret ve ustalıkla ele alır.
Ferruhzad’ın hayatı, edebiyatı, mücadesi ve İran…
Cinsiyetsiz Edebiyat
“Benim de kendime ait arketiplerim var, görüşlerim, umutlarım ve daha fazlası. Ama yine de bakışımızı bozan veya güçlendiren, okuduklarımızın çeşitliliğidir.’’
Aşırı Tüketim mi, Minimalizme Doğru Bir Hareket mi?
Minimalizm fazlalığı ortadan kaldırarak hayatta neyin önemli olduğunu ön planda tutmamıza yardımcı olur.
Camus: İntihar ve Sisifos’u Mutlu Hayal Etmek
Albert Camus filozof, yazar ve gazeteciydi. Görüşleri, absürdizm olarak bilinen felsefe akımının yükselişine katkıda bulundu. Camus’un temel fikir ve görüşlerini incelemek için kesinlikle en iyi yapıtlarından biri olan Sisifos Söyleni’ne geri dönmeliyiz.
Foucault, İran Devrimi ve Kolektif İrade
İran Devrimi’nde kolektif iradenin ortaya çıkışı ve bu süreçte dinin rolü üzerine Foucault’nun çıkarımları.
İki Dillilik Nedir?
İki dil bilen bir birey her iki dili de eşit düzeyde mi konuşur? İki dillilik hakkındaki ön kabullü algılara genel bir bakış.
Yapay Dillere Yolculuk: Elf Dilleri ve Esperanto
Tolkien’in yarattığı Elf dilleri, en bilinen yapay dil olan Esperanto’dan neden daha popüler? Tolkien ve Zamenhof’un yaratım süreçleriyle birlikte bu yazıda…
Devasa Bir Etik Soruna Doğru Atılan Küçük Bir Adım: İlk İnsan-Maymun Embriyoları
Bilim insanları iki farklı hücre türünün yan yana nasıl geliştiğini incelemek amacıyla ilk kez insan hücreleri içeren maymun embriyoları oluşturdular. Embriyolar 20 gün büyütüldükten sonra imha edildi ama…
Covid Kültürü: Sosyal Bilimcilerin Yeni Gündelik Yaşamımız Hakkındaki Soruları
Salgın, gündelik yaşam pratiklerimizde büyük değişiklikler yarattı. Bu değişimler yeni bir toplumsal düzeni dolayısıyla da yeni soruları beraberinde getirdi. İşte o sorulardan bazıları…
Edebi kurgu, yazarına karşı yasal bir kanıt olabilir mi?
Edebi kurgu kanıt olarak kullanılabilir mi? İtalyan bir romancı, karakterlerinden biri tarafından yapılan yorumların ardından ev hapsine alınmışken Paris Diderot Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Cécile de Bary, hayal gücü ile gerçeklik arasındaki bu geçişkenliği masaya yatırıyor.
Camus’nün Veba’sından COVID-19’a
Peki, bizim için bundan sonra dünya nasıl olacak; normale dönebilmemiz için ne kadar zaman gerekecek, kısa sürede bu mümkün mü? Tıpkı Rieux gibi bizler de zaferin asla kesin olarak gerçekleşmediğini hatırlamalıyız…
Farhadi Sineması ve Gündelik Hayat Sosyolojisi
Farhadi sinemasında gündelik hayat, iyiye dair farklı yargılarla dolu olan ve hiçbir zaman kesin hüküm vermeyen bir mahkeme gibidir…
Dünyanın yapısökümünü nasıl gerçekleştiririz?
Duyduğunuz, okuduğunuz, izlediğiniz her şeye inanmayın. Kültüre dair verilere dayanılarak edinilmiş fikirleri delip geçmek için Jacques Derrida gibi düşünmeyi deneyin.
Uzaktan Eğitimin Dezavantajları
Uzaktan eğitimin bazı büyük dezavantajları var ve bunlar çoğunlukla göz ardı ediliyor. Ne de olsa, kim bir yeniliğe engel olmak ister ki?
50 Yıl Önce Şeker Endüstrisi Suçu Yağa Atmak İçin Bilim İnsanlarına Sessizce Para Ödedi
JAMA Internal Medicine’de yeni yayınlanan bir makaleye göre şeker endüstrisi, 1960’larda şekerin risklerini önemsiz gösteren ve yağın tehlikelerini vurgulayan araştırmaları finanse etti.
Neden uykuyu çalışmaya tercih etmelisiniz?
“Uyku yerine çalışmayı tercih ederek aslında nitelik yerine niceliği tercih etmiş olursunuz.”
Matematik Nedir?
Matematikçiler, matematiğin ne olduğunu biliyorlar lakin bunu açıklamakta bir hayli zorlanıyorlar. Matematiğin dili, tarihi ve diğer bilimler ile ilişkisi bu yazıda.
Sahte haberlerin panzehri, sağlıklı bilgiyle beslenmektir
Genellikle sadece beden ve zihin sağlığımızı düşünürüz. Beden sağlığımız için egzersiz yapar, zihin sağlığımız için de telefonu arada bir elimizden bırakmayı aklımızdan geçiririz. Ama sağlığını düşünmemiz gereken başka bir şey daha var: Bilgi.
Kayıp Camiler Şehri: Sozhou
Çin’in yürüttüğü asimilasyon politikaları sonucu yıkılan, dönüştürülen ve unutturulan camilerin kısa bir hikayesi: Sozhou.
11 Milyon Uygur’a Ev Sahipliği Yapan Çin’in Sincan Bölgesinde Neler Oluyor?
Çin hükümeti Sincan’da insanlığa karşı suç işliyor. Uygur Türkleri hapsediliyor, taciz ediliyor, zorla çalıştırılıyor ve öldürülüyor. Konu üzerine giriş niteliğinde kısa bir çeviri.
Hoşgörü Üstüne Bir Mektup
Locke, “Hoşgörü Üzerine Bir Mektup” adlı kitabında bireylerin devletle ilişkilerinin hoşgörü çerçevesinde nasıl düzenlenebileceğine ilişkin önemli argümanlar sunar. Burada temel vurgu, genelde mutlak özgürlük; özelde ise sınırsız din özgürlüğüdür.
Fransa’nın ilk kadın psikiyatristi: Madeleine Pelletier
Hayatını dönemin ırkçı ve cinsiyetçi teorileri ile savaşmaya adayan Fransa’nın ilk kadın psikiyatristi Madeleine Pelletier’in kısa hayat hikayesi ve düşünceleri…
Mansure Ettehadieh ile Röportaj: Tarihsel araştırmada soru mu önemli, kaynak mı?
Tarih, safi bir kaynak toplama işi değildir, sorular da önemlidir. Her ne kadar tarihin konusu ölüler olsa da yöntemleri canlıdır ve sürekli değişmektedir. Tarih sürekli değişir. Yeni yöntemler, sorular, perspektifler…
Mansure Ettehadieh anlatıyor.
Profesyonel yaşamınızda nasıl ve ne zaman hayır diyeceğinizi öğrenin
Leah kariyerinin başlarında her şeye evet diyordu. Bu makaleyi gözden geçirir misin? -Evet, kulağa ilgi çekici geliyor! Bu sunumu yapar mısın? -Tabii ki! Bu yoğun komitede görev alır mısın? -Memnuniyetle!… Leah, ister alanın bir parçası olma heyecanından isterse de insanları hayal kırıklığına uğratma konusundaki isteksizliğinden kaynaklansın basit bir kelimeyi nasıl söyleyeceğini bilmiyordu: “Hayır”
Bugünün zorluklarını aşmak için yeni bir üniversite türü ortaya çıkıyor
Dünya hızla değişiyor bu durum diğer her kurum gibi üniversiteleri de aşındırıyor. Günümüz üniversiteleri 100 yıl öncekilerin aksine çağın ihtiyaçlarına cevap veremiyor. Arizona Eyalet Üniversitesi Başkanı Michael M. Crow çağın ihtiyaçlarına cevap veren yeni bir üniversite modelinden bahsediyor.